Όλα τα μάτια είναι στραμμένα στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, όπου η αμερικάνικη επίθεση στο Ιράν θα δώσει τον τόνο των εργασιών και των διαβουλεύσεων. Πρωταγωνιστής της συνόδου θα είναι ο Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο έχει περάσει στα «ψιλά» μια πολύ σοβαρή δήλωση του επικεφαλής της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε: Τα κράτη μέλη θα συμφωνήσουν να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους στο 5% του ΑΕΠ, κάτι που θα ζητήσει και ο Αμερικανός πρόεδρος την Τετάρτη.
Τι σημαίνει όμως αυτό πρακτικά για την Ελλάδα; Αυτή τη στιγμή η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στις αμυντικές δαπάνες, ξοδεύοντας εκεί περίπου το 3,1% του ΑΕΠ της ήτοι περίπου 7,1 δισ. ευρώ. Αν δαπανήσουμε ως χώρα το 5% του ΑΕΠ, τότε οι σχετικές δαπάνες θα αυξηθούν κατά σχεδόν 65% και θα προσεγγίσουν τα 12 δισ. ευρώ. Προβλέπω πως ο Μητσοτάκης θα κάνει δηλώσεις διθυραμβικές για το θέμα, αλλά ας σκεφτούμε τι άλλες ανάγκες θα μπορούσαμε να καλύψουμε με αυτόν τον σκασμό λεφτά ή πως ο 13ος και ο 14ος μισθός στο δημόσιο κοστίζουν το πολύ 1,5 δισ. Θα μου πείτε, ναι, αλλά τα νοσοκομεία και το δημόσιο δεν παράγουν κάθε είδους «προμήθειες»…
Δεν μαζεύεται εύκολα η σκανδαλάρα του ΟΠΕΚΕΠΕ και η συμπερίληψη των ονομάτων των Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη σε σχετική δικογραφία. Το Μαξίμου όμως έχει να αντιμετωπίσει και έναν επιπλέον πονοκέφαλο. Ο Δημήτρης Μαρκόπουλος αναφέρθηκε σε «πολιτικές ευθύνες» στο συγκεκριμένο ζήτημα και προσθέτοντας πως «η κατάσταση μας ξέφυγε πολιτικά» και ότι «η ΝΔ έπρεπε να είναι πιο προσεκτική σε αυτά τα πράγματα». Μαθαίνω μάλιστα ο Μαρκόπουλος είναι απλά ο πρώτος από τους βουλευτές της ΝΔ που αντέδρασαν δημοσίως, καθώς δεν είναι λίγοι οι δυσαρεστημένοι βουλευτές κυρίως από περιφέρειες της Αθήνας, που βλέπουν στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ την χρυσή ευκαιρία για κριτική προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους έμπιστούς του υπουργούς.
Και μιας και αναφέρθηκα στον Μάκη Βορίδη, θα επικεντρωθώ στα θέματα του υπουργείου του, το Μετανάστευσης και Ασύλου. Η κυβέρνηση βλέπει πως το θέμα με τις εισροές προσφύγων και μεταναστών δεν είναι εύκολο, καθώς οι βασανισμένοι αυτού του κόσμου δεν κάμπτονται από νομοθετικές αλλαγές και σκληρά λόγια. Το Μαξίμου, λοιπόν, βλέποντας πως οι ροές προς την Κρήτη αυξάνονται καθημερινά, αποφάσισε να ρίξει το φταίξιμο στο Λιμενικό και να κάνει ένα βήμα παραπάνω στέλνοντας το Πολεμικό Ναυτικό νότια του νησιού και κοντά στη Λιβύη. Τα πλοία του Ναυτικού προφανώς δεν θα κάνουν επιχειρήσεις διάσωσης, αλλά όπως είπε και ο Μητσοτάκης, θα βρεθούν στην περιοχή για να αποθαρρύνουν τους διακινητές…
Πάντως μην θεωρείτε άσχετες τις απειλές της Λιβύης για δικές της έρευνες στα θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης. Με έναν σμπάρο, δυο τρυγόνια…
Η Χίος βρίσκεται στο έλεος των πυρκαγιών για μια ακόμα μέρα και η κυβέρνηση άρχισε να μιλάει επίσημα για «οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών». Ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, στην πρώτη σοβαρή πρόκληση που βρήκε μπροστά του μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, είπε χτες από το νησί πως υπήρξαν «ταυτόχρονες πυρκαγιές σε πολλαπλά, γεωγραφικά ασύνδετα σημεία του νησιού – ένα μοτίβο που δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο». Από το βράδυ της Κυριακής είχε αρχίσει να διακινείται το σενάριο αυτό από κυβερνητικούς παράγοντες, μερικοί εκ των οποίων έφταναν σε σημείο να αφήνουν υπόνοιες ακόμα και για… Τούρκους πράκτορες. Πολυφορεμένο το σενάριο όταν οι πυρκαγιές μαίνονται για τόσα 24ωρα και ο κυβερνητικός μηχανισμός αποδεικνύεται εγκληματικά αναποτελεσματικός…
«Έχει κουράσει το θέμα», είπε ο Παύλος Μαρινάκης για τις επίμονες και επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις δημοσιογράφων για την Ομάδα Αλήθειας, στην φιέστα της οποίας βρέθηκε και ο ίδιος φωτογραφιζόμενος χαμογελαστός μαζί με τους ιδρυτές της, τον Γρηγόρη Δημητριάδη, τον Άδωνι Γεωργιάδη και τον Άρη Πορτοσάλτε. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, βέβαια, τοποθετήθηκε όχι ως κυβερνητικός εκπρόσωπος αλλά ως εκπρόσωπος του προπαγανδιστικού μηχανισμού. «Η Ομάδα Αλήθειας θα συνεχίσει να λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργεί. Θα ενοχλεί αυτούς τους πολιτικούς οι οποίοι λένε το πρωί Α, και το βράδυ ή τη Δευτέρα λένε το ένα και την Παρασκευή έχουν πει το αντίθετο» είπε μεταξύ άλλων.
Σας λέω εν τάχει την ιστορία. Μεταξύ άλλων, στελέχη του ΕΛΙΑΜΕΠ και του «Ελληνοτουρκικού Φόρουμ», που ιδρύθηκε το 1997 μετά την κρίση στα Ίμια από τον πανεπιστημιακό Χρήστο Ροζάκη και τον ναύαρχο Γκιουβέν Ερκάγια, βρέθηκαν την περασμένη βδομάδα στα Κατεχόμενα, συναντήθηκαν με τον Ερσίν Τατάρ και φωτογραφήθηκαν μπροστά στη σημαία του ψευδοκράτους. Το ΕΛΙΑΜΕΠ εκπροσώπησε ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης, Επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του Ιδρύματος, ενώ το Ελληνοτουρκικό Φόρουμ η Πωλίνα Λάμψα.
Θα περίμενα το γεγονός που θα σας παραθέσω να «ερεθίσει» στελέχη της ΝΔ ή τον Αντώνη Σαμαρά, που συχνά πυκνά επιτίθεται στον Μητσοτάκη πως συμβουλεύεται στελέχη του ΕΛΙΑΜΕΠ. Το Μαξίμου βέβαια πρόλαβε και άφησε αιχμές κατά του ΠΑΣΟΚ για αφωνία...
Ωστόσο προκλήθηκε σάλος στο ΠΑΣΟΚ, καθώς η Παυλίνα Λάμψια είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του κόμματος, αλλά και εκτελεστική αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Ο αρμόδιος τομεάρχης του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Μάντζιος, υποστήριξε πως η επίσκεψη της Λάμψια δεν έχει σχέση με το κόμμα και η Χαριλάου Τρικούπη δεν γνώριζε τίποτα για το θέμα. Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε εάν ο Νίκος Ανδρουλάκης ή κάποιο άλλο στέλεχος κοντά του θα κινήσει διαδικασίες για την διαγραφή της Πωλίνας Λάμψα, που φέρεται να βρίσκεται στον κύκλο του Παύλο Γερουλάνου.
Έγραφα χτες πως υπάρχει ενδιαφέρον από τον Γιάννη τον Ραγκούση για την θέση του γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο ίδιος το διαψεύδει κάθετα. Ο ίδιος λέει ότι πολλά στελέχη του κόμματος του ζητούν να αναλάβει την νευραλγική θέση, αλλά δεν επιθυμεί «ούτε μια στο εκατομμύριο» να αναλάβει. Έτσι μου μεταφέρθηκε, έτσι σαν το μεταφέρω κι εγώ.
Στο μεταξύ η πλευρά Πολάκη έχει αντιρρήσεις για τον «υβριδικό» τρόπο ψηφοφορίας (δια ζώσης και ηλεκτρονική) για την Κεντρική Επιτροπή. Ωστόσο η γκρίνια έγκειται κυρίως στο ότι δεν προμηνύονται καλά αποτελέσματα για τη συγκεκριμένη ομάδα. Στην Κουμουνδούρου πάντως δεν περιμένουν ιδιαίτερα μεγάλη συμμετοχή, καθώς -μεταξύ άλλων- οι βουλευτές που έχουν έναν κάποιο μηχανισμό δεν είναι υποψήφιοι καθώς θα είναι ex officio μέλη του οργάνου.
Περνάω στα των επιπτώσεων της αμερικανοϊσραηλινής επίθεσης στο Ιράν. Και ξεκινάω από την Ελλάδα, γιατί, δεν σας το κρύβω, μου δημιουργούν ανασφάλεια τα καθησυχαστικά λόγια των υπουργών πριν από κάθε κρίση. Άκουσα χτες τον Σταύρο Παπασταύρου να μιλά για το ενδεχόμενο γενικευμένων αυξήσεων στα προϊόντα, λόγω μιας πιθανής εκτόξευσης των τιμών του πετρελαίου στην περίπτωση που το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ. Ο υπουργός Ενέργειας είπε μεν πως ουδείς μπορεί να ξέρει τι θα γίνει, αλλά διαβεβαίωσε πως ό,τι κι αν συμβεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αποδείξει πως δεν αφήνει κανέναν πίσω. Κάτι τέτοια ακούω και μου έρχεται στο μυαλό η ακρίβεια σε τρόφιμα και ενέργεια, που θα ήταν παροδική, αλλά είναι παρούσα εδώ και τέσσερα χρόνια δεν λέει να κουνηθεί…
Βρήκα, λοιπόν. πολύ ενδιαφέρουσα την ανάλυση σεναρίων του Forbes σχετικά με τις τιμές του πετρελαίου. Στην περίπτωση της Λιβύης, η επέμβαση του ΝΑΤΟ το 2011 παρέχει μια σχετική ιστορική παράλληλη εικόνα με τα τρέχοντα γεγονότα. Η παραγωγή πετρελαίου της Λιβύης, ύψους 1,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, ουσιαστικά «χάθηκε» από τις παγκόσμιες αγορές, δημιουργώντας ένα άμεσο σοκ εφοδιασμού.
Επίσης, το αργό πετρέλαιο WTI εκτινάχθηκε από 93 δολάρια ανά βαρέλι τον Ιανουάριο του 2011 σε 130 δολάρια ανά βαρέλι μέχρι τον Απρίλιο. Κατά την περίοδο εντατικοποίησης του πολέμου στο Ιράκ, οι τιμές του πετρελαίου γνώρισαν την πιο σοβαρή διαρκή αύξηση στη σύγχρονη ιστορία. Η τρέχουσα κρίση μοιάζει με την επέμβαση στη Λιβύη το 2011 και αρκετοί παράγοντες δείχνουν ότι οι τιμές του πετρελαίου είναι πιθανό να συνεχίσουν να ανεβαίνουν.
Από την άποψη του κινδύνου εφοδιασμού, η ημερήσια παραγωγή πετρελαίου του Ιράν, περίπου 3,3 εκατομμύρια βαρέλια, είναι διπλάσια από αυτήν που παρήγαγε η Λιβύη το 2011.
Η ιστορία δείχνει ότι οι στρατιωτικές ενέργειες των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή μπορούν να οδηγήσουν σε απότομη αύξηση των τιμών του πετρελαίου με την πάροδο του χρόνου. Με βάση αυτές τις ιστορικές τάσεις, μπορούμε να εξετάσουμε μερικά σενάρια για τις επιπτώσεις στην αγορά:
Γράφαμε στο X-RAY για πολύ γνωστή εισηγμένη στο ΧΑ οινοποιητική επιχείρηση και ότι κάτι ψήνεται εκεί… Πέρασαν ελάχιστες ημέρες και είδαμε αίφνης πακέτα μετοχών να περνούν στο ταμπλό…
Προφανώς κάποιοι μεγάλοι πούλησαν, κάποιοι αγόρασαν.
Μου είπε λοιπόν το «πουλάκι», ότι πούλησε ένας μεγαλομέτοχος που κατείχε πάνω από το ποσοστό – κλειδί 5%, αλλά κάποιοι θεσμικοί προερχόμενοι από τον κλάδο των ασφαλειών.
Αυτοί που αγόρασαν είναι όπως μου τιτίβισε το πουλάκι, οι ίδιοι οι βασικοί μέτοχοι. Η επόμενη και αυτονόητη κίνηση, εγώ λέω, πως μάλλον θα είναι μια δημόσια πρόταση λίγο πάνω από τα 2 ευρώ.
Πάλι εγώ σας το είπα…
Να μείνω λίγο στο ΧΑ και να παραμερίσω τις αγωνίες που δημιουργούνται από τις διεθνείς εξελίξεις… Η εταιρεία είναι παλιά γνώριμη, πολύ υγιής, αλλά δεν πολυακούγεται τελευταία. Και όμως: Τα μεγέθη της γιγαντώνονται σημαντικά από τα έργα που γίνονται σε όλη τη χώρα και αυτό σύντομα θα αποτυπωθεί στην τιμή. Ο λόγος για την Γενική Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Σηκώνει το θέμα του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία ο ΣΕΒ και τα… ρίχνει στην ΕΕ, περίπου όπως και ο Ευ. Μυτιληναίος! Ενόψει λοιπόν, της δημοσίευσης του Πλαισίου Κρατικών Ενισχύσεων για την Καθαρή Βιομηχανία (Clean Industrial State Aid Framework - CISAF) στις 25 Ιουνίου, ο ΣΕΒ σε συνεργασία με τους βιομηχανικούς και εργοδοτικούς συνδέσμους Γερμανίας, Ιταλίας, Βουλγαρίας, Κροατίας, Τσεχίας, Κύπρου, Αυστρίας, Πορτογαλίας και Σλοβακίας, εξέδωσε στις 19 Ιουνίου κοινή δήλωση προς κορυφαίους ευρωπαίους αξιωματούχους, με την οποία ζητείται η συμπερίληψη διατάξεων που θα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να θεσπίσουν στοχευμένα μέτρα στήριξης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στη Βιομηχανία.
Όπως τονίζεται, πρόκειται για ένα ζήτημα κορυφαίας σημασίας, καθώς το CISAF αποτελεί μια από τις τελευταίες ευκαιρίες για την αντιμετώπιση της επιταχυνόμενης αποβιομηχάνισης της Ευρώπης. Όμως, μέχρι σήμερα δεν έχουν υπάρξει μέτρα σε επίπεδο Ευρώπης που να αντιμετωπίζουν με άμεσο και αποτελεσματικό τρόπο το υψηλό ενεργειακό κόστος στη βιομηχανία. Κι όλα αυτά όταν σήμερα είναι η κλειστή συνεδρίαση της Γ.Σ. του ΣΕΒ. Θα ακουστούν πολλά και για την ενέργεια…
Προ καιρού σας έγραφα για τα eVTOLs. Χαμός…! Σας λέω σήμερα ότι ο Luke Lango είναι ένας γκουρού των αγορών εξειδικευμένος στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας και οι αναλύσεις του γίνονται «ευαγγέλιο» στους ασχολούμενους με αυτά. Επειδή λοιπόν διαπιστώνω ότι σας αρέσει να μαθαίνετε τα μελλούμενα στον συναρπαστικό κόσμο που έρχεται καλπάζοντας, σας ενημερώνω ότι ο Lango προβλέπει ότι τα ανθρωποειδή ρομπότ φθάνουν οσονούπω…
Πιστεύει λοιπόν, ότι «τα άστρα ευθυγραμμίζονται με τρόπο που θα μπορούσε να εκτοξεύσει ανθρωποειδή ρομπότ στο επίκεντρο της αμερικανικής βιομηχανίας, της πολιτικής και της καθημερινής ζωής πιο γρήγορα από ό,τι περιμένει κανείς». Η Τεχνητή Νοημοσύνη εξελίσσεται γρήγορα. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο του 2024, τα περισσότερα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης είχαν μέσο όρο IQ μεταξύ 80 και 93, όπως μετρήθηκε από το TrackingAI. Σήμερα, τα περισσότερα κυμαίνονται μεταξύ 95 και 130. Και αυτό μέσα σε περίπου έξι μήνες!
Ο Έλον Μασκ πιστεύει ότι το ανθρωποειδές ρομπότ Optimus της Tesla θα μπορούσε να αξίζει πάνω από 10 τρισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας το iPhone σε αντίκτυπο στην αγορά. Τα ανθρωποειδή ρομπότ θα μπορούσαν να εξαλείψουν το κόστος εργασίας σε αποθήκες, εστιατόρια, logistics, φροντίδα ηλικιωμένων και οικιακές υπηρεσίες. Ακριβώς όπως η γραμμή συναρμολόγησης επαναπροσδιόρισε την εργασία, τα ρομπότ Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσαν να ανατρέψουν ολόκληρους τομείς εργασίας - και να δημιουργήσουν νέους νικητές στη διαδικασία.
Θα επανέλθω…
Σε πιο «γήινα» η μάλλον «θαλάσσια» πράγματα, έγινε χθες το συνέδριο της Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών και ναυαγοσωστικών πλοίων στη Πέτρινη Αποθήκη του ΟΛΠ, με συμμετοχή 300 και πλέον συμμετεχόντων. Τα ρυμουλκά είναι ένας κλάδος που συμβάλλει στην ασφάλεια λιμανιών και πλοίων αλλά και ανθρωπίνων ζωών και τέλος του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα ελληνικό ρυμουλκό ήταν αυτό που έσωσε το δεξαμενόπλοιο «Sounion» στην Ερυθρά Θάλασσα που χτυπήθηκε από τους αντάρτες Χούθι και το έφερε σώο στον Πειραιά, χωρίς να στάξει σταγόνα πετρέλαιο στη θάλασσα. Αυτός ο κλάδος λοιπόν όπως προέκυψε στο χθεσινό συνέδριο βιώνει «πέτρινα» χρόνια, καθώς δεν αξίζει, κατά την ελληνική κυβέρνηση, να στηριχθεί για να εκσυγχρονιστεί και «πρασινίσει» περαιτέρω με σύγχρονα ρυμουλκά που θα χτίζονται σε ελληνικό ναυπηγεία.
Τα αρμόδια Υπουργεία Οικονομικών Ανάπτυξης και Ναυτιλίας που κλείνουν την λέξη «πράσινη» σε όλους τους τόνους, όταν μιλούν για τη ναυτιλία (και ο κλάδος αυτός περιμένει έργα και όχι μόνο λόγια) φαίνεται ότι δεν σκέφτονται ότι και τα πλοία αντιρρύπανσης, πυρόσβεσης, ρυμούλκησης και διάσωσης έχουν πράσινο πρόσημο. Γι αυτό τα έχουν εκτός οποιαδήποτε χρηματοδοτικής διευκόλυνσης! Πάντως ο Υπουργός Ναυτιλίας μάλλον εντυπωσιάστηκε από όσα είδε στη ξενάγηση από τον πρόεδρο της Ένωσης Παύλο Ξηράδακη κατά την παρουσία του στο χθεσινό συνέδριο για τον κλάδο. Οψόμεθα…